تحلیل و تفسیر
تحلیل یک نگاهتحلیل و تفسیر
تحلیل یک نگاهانتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۶)
دوازدهمین دورهٔ انتخابات ریاست جمهوری ایران در روز جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ برگزار خواهد شد.[۱][۲] [۳] همزمان پنجمین انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز برگزار خواهد شد.[۴] نام‌نویسیِ داوطلبان از روز ۲۲ فروردین ۱۳۹۶ آغاز شد و تا ۵ روز ادامه داشت. پس از اعلام نام نامزدهای تأیید صلاحیت‌شده، ایشان از ۸ تا ۲۷ اردیبهشت (جمعاً به‌مدتِ ۲۰ روز) برای تبلیغات انتخاباتی فرصت خواهند داشت.[۵] رئیس جمهور فعلی، حسن روحانی، مجاز به شرکت در انتخابات برای دومین بار پیاپی است.
روند برگزاری
بر اساس مادهٔ ۳ قانون انتخابات ریاست جمهوری، وزارت کشور موظف است حداقل پنج ماه پیش از پایان دوره چهار ساله ریاست جمهوری (۱۲ اسفند) مقدمات اجرای انتخابات را فراهم آورد.
نام‌نویسی نامزدان از سه‌شنبه ۲۲ ام تا شنبه ۲۶ فروردین انجام شد. تبلیغات نیز از ۸ تا ۲۷ اردیبهشت پس از اعلام نامزدان تأییدشده خواهد بود.
انتخابات جمعه ۲۹ اردیبهشت انجام می‌شود.[۶]
روش
انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران با روش دومرحله‌ای برای یک دورهٔ چهار ساله انجام می‌شود. در صورتی که هیچ نامزدی نتواند اکثریت مطلق (۱+۵۰٪) را به‌دست‌آورد، انتخابات در روز جمعهٔ بعدی بین دو نامزدی که بیشترین رأی را آورده باشند انجام خواهد شد.[۷]
تشخیص صلاحیت افرادی که برای نامزدی نام‌نویسی می‌کنند به عهدهٔ شورای نگهبان قانون اساسی است. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شروط زیر برای نامزدهای ریاست‌جمهوری آورده شده:
- رجل مذهبی و سیاسی
- ایرانی‌الاصل
- تابع ایران
- مدیر و مدبر
- دارای حسن سابقه و امانت و تقوی
- مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران
- مؤمن و معتقد به مذهب رسمی کشور
زمان‌بندی
برنامه زمان‌بندی انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری ایران به شرح زیر است:[۸]
- ۲۲ فروردین ۹۶: صدور دستور شروع انتخابات توسط وزیر کشور
- ۲۲ تا ۲۴ فروردین ۹۶: تشکیل هیئت اجرایی توسط فرمانداری‌ها
- ۲۲ تا ۲۶ فروردین ۹۶: ثبت نام از داوطلبان به مدت ۵ روز (از زمان صدور دستور شروع انتخابات)
- ۲۷ تا ۳۱ فروردین ۹۶: رسیدگی به صلاحیت داوطلبان توسط شورای نگهبان
- ۱ تا ۵ اردیبهشت ۹۶: تمدید مهلت رسیدگی به صلاحیت داوطلبان توسط شورای نگهبان
- ۶ تا ۷ اردیبهشت ۹۶: انتشار اسامی نامزدها توسط وزارت کشور
- ۸ تا ۲۷ اردیبهشت ۹۶: تبلیغات انتخاباتی نامزدها
- ۲۸ اردیبهشت ۹۶: ممنوعیت تبلیغات انتخاباتی نامزدها
- ۲۹ اردیبهشت ۹۶: اخذ رأی
نامزدان
نام‌نویسی از نامزدان از ۲۲ تا ۲۶ فروردین انجام شد. در پایان روند نام‌نویسی که در ساختمان وزارت کشور انجام گرفت، جمعاً ۱۶۳۶ نفر ثبت‌نام کردند؛ از این تعداد ۱۳۷ نفر زن و ۱۴۹۹ نفر مرد بودند. جوان‌ترین ثبت‌نام کننده ۱۸ سال و مسن‌ترین ۹۲ سال داشت.[۹]
نامزدهای تأیید شده از سوی شورای نگهبان
در ۳۱ فروردین ۱۳۹۶ ستاد انتخابات کشور با صدور اطلاعیه شماره هشت خود، شش نامزد احراز صلاحیت شده انتخابات ریاست‌جمهوری را معرفی کرد:[۱۰]
